නූගත්කමේ බලය

අලුත් අවුරුද්දට කලින් නිම කරන්නට තිබුණු හදිසි රාජකාරි වැඩ වගයක් නිසා ‍නත්තල් සති‍යේ සිකුරාදා ම‍ගේ කාර්යාලයට යන්න සිද්ධ වුණා. ‍හැ‍මෝම ව‍ගේ නිවාඩු අර‍ගෙන තිබුණු නිසාත්, තවත් ‍බො‍හොම ‍දෙ‍නෙක් ‍ගෙදර ඉඳන් වැඩ කරපු නිසාත් ආයතන‍යේ හිටි‍යේ ‍දෙතුන් ‍දෙ‍නෙක් විතරයි. ‍‍මේ හින්දා ම‍ගේ ‍මේසයට තරමක් ඈතින් හිටිය සග‍යෙක් තමන්‍‍ගේ වැඩ වල නිරත වු‍ණේ පරිගණක‍යෙන් ටිකක් සද්‍‍දෙට සිංදු අහන ගමන්. ඔහු හිටි‍යේ තරමක් ඈතින් වුණත් පරිගණක‍යෙන් වාදනය වුණු ‍වේග රිද්ම‍යේ සංගීතය ‍බො‍හොම උස් ‍වෙච්ච නිසා ඒක ඒ තරම් ප්‍රසන්න අත්දැකීමක් වු‍ණේ නැහැ. ම‍ගේ රාජකාරි කටයුතු වැඩි ‍වෙලාවක් යන්න කලින් අවසන් ‍වෙච්ච නිසා ඒ කරදර‍යෙන් මි‍දෙන්නට පුලුවන් වුණා. ඒත් ආපහු ගෙදර එන අතරේ, උත්සව කාලය හින්දා පාරවල් වලට හැම අතින්ම ගලාගෙන ආපු ‍වාහනවල තදබදයට හිර‍‍වෙලා ඉන්න වෙලාවේ ළගින් තිබුණු වාහනයකින් ‍දෙකකින් නිකුත් ‍වෙච්ච මහා ‍‍ගෝසාකාරී සංගීතයත් එක්ක ඒ සිද්ධිය ආපහු මතකයට ආවා. ‍මේ අතරේ දෙසැම්බර් තිස් එක් ‍වෙනිදා තිබුණු සාද ‍දෙක තුනක වීඩි‍යෝ පටි ම‍ගේ හිතවතුන් කිහිප ‍දෙ‍නෙකු‍ගේ ‍‍‍ෆේස් බුක් ගිණුම් හරහා නෙත ගැටුණේත් අහම්බෙන්. මේ හැම සාදයකම තිබුණු ගෝසාකාරී සංගීතය දැක්කම මේ තරම් ගෝසාවකට ආශක්ත වෙන්න තරම් මිනිස්සු ඇබ්බැහි වෙලා තියෙන්නේ ඇයිද කියන කාරණාව ගැන හොයාලා බලන්නට හිතුණා.

මේ කාරණාව ගැන හොයලා බලද්දී හරිම අපූරු පර්යේෂණ කිහිපයක තොරතුරු දැනගන්නට ලැබුණා. මේ හැම පර්යේෂණයකින්ම වගේ තහවුරු කරලා තිබුණේ ගෝසාකාරී සංගීතයට, ඒ වගේම ගෝසාකාරී ප්‍රියසාද වලට මිනිස්සු ඇලුම් කරන්නට ප්‍රධාන හේතුව තමන් තුළ තියෙන පීඩනය දුරු කරගන්නට කියන කාරණාව. ඊට අමතරව තවත් හේතු තියෙනවා. එයින් තවත් ප්‍රධාන හේතුවක් තමයි ඒ හරහා තමන්ගේ රුධිරයට ඇඩ්‍රිනලින් පොම්ප කරන ප්‍රමාණය වැඩි කරගන්න, ඒ කියන්නේ ජවය වැඩි කරගන්න. ඒ නිසා ගෝසාකාරී සංගීතයට සවන් දෙමින් ව්‍යායාම කරන වේගය වැඩි කරගන්න පුලුවන්. ඒත් ඒක තාවකාලික ජවයක්.

ඒත් මේ පර්යේෂණයේ සමාජ විද්‍යාත්මක පැත්ත තරමක් වෙනස්. ඒ කියන්නේ බොහොම දෙනෙක් මේ විදියට තමන් පුද්ගලිකව රස විදිය යුතු සංගීතය අනෙක් හැමෝටම අහන්න මහ හඩින් වාදනය කිරීම එක්තරා ආකාරයක හීනමානයක් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමක්. ඒ නිසා තමන් කැමැති සංගීතයට අනෙක් අයත් කැමැති විය යුතුය කියන හීනමාන සිතිවිලි මුදාහරින ක්‍රමයක් විදියට සමාජ විද්‍යාඥයන් මේ තත්ත්වය දකිනවා. ඒක සංගීතයට විතරක් නෙමෙයි, අනෙක් හැම කාරණාවකටම පොදුයි. උදාහරණයක් විදියට හන්දියක් හන්දියක් ගානේ, එහෙමත් නැතිනම් ගෙයින් ගෙට ඇවිත් තමන්ගේ ආගම ප්‍රචාරය කරන්න හදන උදවියත් මේ හීනමාන ගොන්නට අයිති පිරිස්. මේ විදියේ කාර්යයන් පිටිපස්සේ ආර්ථික ගනුදෙනුත් සිදුවෙන බව ඇත්ත. ඒත් පොදුවේ බොහොම දෙනෙක්ට ඕනේ තමන්ගේ මතය අනෙක් හැමෝගේම මතය බවට පත් කරවන්න.

දේශපාලනයේ තමන්ගේ මතය අනෙකාගේ ඔලුව මත පටවන්න උත්සාහ දරන පිරිසත් ඔය කියන හීනමානයේ ගොදුරු. පහුගිය කාලයේ ලංකාවේ සිද්ධ වෙච්ච දේශපාලනය අලකලංචිය මේකට හොඳම උදාහරණයක්. මේ තාක් කාලයක් නිදහස් චින්තනධාරීන්, ස්වාධින මතධාරීන් විදියට පෙනී හිටපු පිරිස මේ අලකලංචියෙන් කොයි තරමක් නම් කලබලයට පත් වුණාද කියනවා නම් ඒ හැම දෙනාටම තමන් උන් හිටි තැන් අමතක වෙලා තමයි අවි අමෝරාගෙන සටනට ආවේ. සමහරුන් ප්‍රවෘත්ති සාකච්ඡා තිබ්බා… පෙළපාලි ගියා…. ජනමාධ්‍ය තප්පුලන්න පටන් ගත්තා… ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තියා මරණාධාර සමිතියක ව්‍යවස්ථාවක්වත් කියවලා නැති පිරිස් ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථා විශාරදයන් බවට පත්වුණා… ඒ දේශපාලන ගැටුමේ යටි පෙළ තේරුම් ගන්නට තරම් විවේක බුද්ධියක් නොතිබුණු හිස් ඔළුගෙඩි ෆේස් බුක් ගිණුම් හරහා කොයි තරම් මෝඩ පහේ සංවාදවල නිරත වුණා ද කියනවා නම් සුප්‍රකට ඇමරිකානු විද්‍යා ලේඛකයෙක් වෙච්ච Robert A. Heinlein ගේ ප්‍රකාශයක් මේ හැම අවස්ථාවකම වගේ සිහියට නැගුණා. “ ජන සමූහයක නූගත්කම තුළ තියෙන බලය කිසිදාක අවතක්සේරු කරන්නට එපා.”,  (Never underestimate the power of human stupidity). ඉතින් අපේ දූපතේ චන්ද දායකයන් තුළ තියෙන ඔය කියන “බලය” ෆේස් බුක් සංවාද වලින් හොදින්ම තහවුරු වුණා. මොකද ෆේස් බුක් ගිනුම් අතර සැරිසරන්නේත් රටේ ඡන්දදායකයන්ම නිසා. රොබට් පෙන්වා දෙන ඔය කියන ජන බලයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට පත් කරලා එවුව පිරිසගේ ක්‍රියාකාරකම් පහුගිය කාලයේ හොදින්ම ප්‍රදර්ශනය වුණා.  රොබට් වගේම තවත් ලෝක ප්‍රකට විද්‍යා ලේඛයෙක් වෙච්ච මයිකල් ක්‍රිච්ටන් (ඔහු තමයි ජුරාසික් පාක් පොතේ කතුවරයා) මේ වගේම කතාවත් කිවුවා මතකයි. ඔහු කිවුවේ ජනතාව නූගතුන් වන තරමටම ඒ රටේ ජනතාවගේ ජීවිතයත් දුෂ්කර වෙනවා කියලයි. (Life is hard, but it’s harder if you’re stupid). විද්‍යාඥ ඇල්බට් අයින්ස්ටයින් නම් මේක පැහැදිලි කළේ බොහොම උපහාසාත්මක විදියට; “අපරිමිත වූ වස්තූන් ඇත්තේ දෙකක් පමණි. ඒ විශ්වය සහ මානව වර්ගයාගේ නූගත්කමයි. විශ්වයේ අපිරිමිත භාවයට සීමාවන් ඇතත්, මානව වර්ගයාගේ ගොන්කමට නම් සීමාවන් ඇත්තේ නැත”. (Only two things are infinite, the universe and human stupidity, and I am not sure about the former).

මේ හැම දේටම හේතුව තමන් දරණ දේශපානය මතය වෙනුවෙන් වහලුන් විදියට පෙනී ඉන්නවා මිසක් විමර්ශනශීලීව ඒ දිහා බලන්නට තරම් විවේක බුද්ධියක්වත්, තැන්පත් මනසක්වත් අපි බොහෝ දෙනෙකුට නැති නිසා. අපි හැමෝම ඉන්නේ එක්තරා රාමුවකට කොටුවෙලා. තමන් ඉන්නේ රාමුවක් ඇතුළේ කොටු වෙලා නම් රාමුවෙන් පිටත තියෙන යථාර්ථය තමන්ට සදාකාලිකවම අබිහරසක්. ඒ නිසා අපි බොහෝ දෙනෙක් යථාර්ථය, එහෙමත් නැතිනම් සත්‍යය කියලා හිතාගෙන ඉන්න බොහොම දේවල් ඇත්තටම මායාවන්. පටු දේශපාලන අදහස්වල වහලුන් වෙන කෙනෙකුට මේක තේරුම් ගන්න කොහෙත්ම පහසු නැහැ. ඒ නිසා දේශපාලන ගැඹුරින් පොඩ්ඩකට ඈත් වෙලා අපි මේ කාරණාව බොහොම සරලව පැහැදිලි කරගන්න උත්සාහ කරමු.

ඔන්න ඔබ දකිනවා ලස්සනට පිපුණු මලක්. එහෙමත් නැතිනම් ඔබ රස විඳිනවා ප්‍රණීත ආහාර වේලක්. ඇත්තටම ඔබ ඔය දකින මල සැබෑවක් ද? ඔබ ඔය ආහාරය රස විඳින්නේ සැබෑ ජීවිතයේ දීම ද? මේ ඔබ දකින, අත්විඳින හැම දෙයක්ම ඇත්තම ඇත්තයි කියලා ඔබ දන්නේ කොහොමද? මේ දකින්නේ සිහිනයක් නෙමෙයි කියලා ඔබ අවබෝධ කරගන්නේ කොහොමද? කෙනෙකුට හිතෙන්න පුලුවන්, ඒකට පිළිතුර හරිම සරලයි කියලා. ඒ කියන්නේ ස්පර්ශය, සුවඳ, දැකීම, ඇසීම වගේ සංවේදන වලින් ඒක තහවුරු කර ගන්න පුලුවන් නේද කියලා. ඒත් යමක් ස්පර්ශ කරලා විඳින සංවේදනය, යමක සුවඳ, යමක රසවත් බව ඔබට සිහිනෙනුත් දැනිලා තියෙනවා නේද? ඉතින් කොහොමද අපි තෝරා ගන්නේ යමක් සැබෑවක් ද? මායාවක් ද කියලා.

මේක එක්තරා ආකාරයක දාර්ශනික ප්‍රශ්නයක්. ඒත් Richard Dawkins මේ ප්‍රශ්නය හරිම අපූරුවට විග්‍රහ කරනවා තමන්ගේ The Magic of Reality කියන පොතෙන්. (Richard Dawkins කියන්නේ ඔක්ස්ෆර්ඩ් සරසවියේ මහාචාර්යවරයෙක් වගේම ප්‍රකට ජීව විද්‍යාඥයෙක් සහ සුප්‍රකට ලේඛකයෙක්) අර මුලින් කිව්වා වගේ මලක මල් පෙති අතගාලා, කෑමක සුවඳ විදලා අපි ඒවා ඇත්තටම පවතිනවා කියලා හිතනවා කියලා හිතමු. හිතන්න බලන්න පියවි ඇසින් දකින්න බැරි වෙනත් ක්ෂීරපථයක තියෙන දෙයක් ගැන. එච්චර දෙයක් ඕනේ නැහැ… අපි බොන වතුර කෝප්පයක තියෙන ඇහැට නොපෙනෙන ක්ෂුද්‍ර ජීවින් ගැන… එහෙත් නැතිනම් බැක්ටීරියා.. ගැන හිතන්න. මේවා අපිට පියවි ඇහැට දකින්න බැරි වුණු පමණින්ම අපිට කියන්න පුලුවන්ද ඒවා නැහැ කියලා. කෙනෙකුට මේකටත් පිළිතුරක් දෙන්න පුලුවන් වේවි, පියවි ඇහැට දකින්න බැරි වුණත් දුරදක්නයක් හරි අණුදක්නයකින් හරි ඒක බලලා තහවුරු කරගන්න පුලුවන් නේද කියලා.

හොදයි, රූපවාහිනිය බලද්දී, ගුවන්විදුලියට සවන් දෙද්දී අපි දකින්නේ රූපවාහිනී තිරය විතරයි. එහෙමත් නැතිනම් රේඩියෝව විතරයි. ඒත් ගුවන්විදුලි තරංග, රූපවාහිනී තරංග දුරදක්නයකින්වත් බලන්න බැහැ. ඉතින් එතකොට කොහොමද මේ මායාව තේරුම් ගන්නේ.

අපි තවදුරටත් මෙහෙම හිතමු. අපි කවුරුත් දැකලා නැහැ ඩයිනෝසරයන්ව. අඩුම තරමින් දුරදක්නයකින්වත්, ඒ වගේම රේඩියෝ තරංග වලින්වත් අපි ඒ ගැන කිසිම දෙයක් අත්විඳලා නැහැ. ඒත් එයාලා මේ මහ පොළොව මත හිටිය බව අපි පිළිගන්නවා. ඒකට හේතුව ඒ අයගේ පොසිල අධ්‍යයනය කරලා ඩයිනෝසරයන් මේ විදියට දුව පැන යන්න ඇති කියලා තේරුම් ගන්නට තරම් විද්‍යාව දියුණුයි කියලා අපි පිළිගන්න නිසා.

දැන් අපි යමු මීට වඩා තරමක් ගැඹුරට. ඔබ දන්නවා අලෝකය ගමන් ගන්නා වේගය ශබ්දය ගමන් ගන්නා වේගයට වඩා වැඩියි කියලා. ඈතින් ඉන්න කෙනෙක් පොරවකින් ගහකට කොටන කොට අපි ඒක දැකලා තත්පර කිහිපයකට පස්සෙයි ගහට කොටපු ශබ්දය ඇහෙන්නේ. ඉර එළිය පොළොවට පතිත වෙන්නත් මිනිත්තු අටක කාලයක් යනවා. ඒ කියන්නේ අපි දැන් අත්විඳින දිවා අලෝකය හිරුගෙන් නිකුත් වුණේ මීට විනාඩි අටකට කලින්. අපිට ළගින්ම තියෙන තාරකාව තමයි ප්‍රරොක්සිමා සෙන්චුවරි  (Proxima Centuari). ඉතින් මේ තාරකාව අද, ඒ කියන්නේ 2019 දී දුර දක්නයකින් ඔබ බැලුවොත්, ඔබ දකින්නේ 2015 දි වෙච්ච දේවල්. ඒකට හේතුව පෘථිවියත්, ඔය ළගම තියෙන තාරකාවත් අතර ආලෝකය ගමන් කරන්නට යන ඔය තරම් කාල වේලාවක් යන නිසයි.

අපි මේ ඉන්න පෘථිවිය අයිති ක්ෂීර පථය (Milky Way) කියන මන්දාකිණියට. අපේ මන්දාකිණියට ළගින්ම තියෙන මන්දාකිණිය තමයි ඇන්ඩ්‍රොමීඩා (Andromeda) කියන්නේ. හබ්ල් වගේ තාක්ෂණයෙන් සපිරි දුරදක්නයකින් අපි මේ මන්දාකිණියේ තියෙන ග්‍රහලෝකයක් දිහා බැලුවොත් අපි දකින්නේ අවුරුදු මිලියන 280කට කලින් සිද්ධ වෙච්ච දේවල්. ඒ තරම් ඈතකින් තමයි මේ කියන ක්ෂිර පථ දෙක පිහිටලා තියෙන්නේ. හොදයි අපි දැන් මෙහෙම හිතමු. ඇන්ඩ්‍රොමීඩා මන්දාකිණියේ ඉන්න පිටසක්වල ජීවියෙක් ඔය විදියේ ප්‍රබල දුරදක්නයකින් පෘථිවිය දිහා බලනවා කියලා. එතකොට එයා දකින්නේ අපිව නෙමෙයි. අවුරුදු මිලියන 280 කට කලින් මේ මිහිතලයේ සැරිසරන ඩයිනෝසරයන්ව. එහෙනම් යථාර්ථය කියන්නේ අපි දකින විඳින දේ පමණක්ම කියලා කියන්න බැහැ නේද?

අපේ මිනිස් ඇසට ගෝචර නොවන, ඒ වගේම අපේ ඉන්ද්‍රියන්ට ගෝචර නොවන විවිධාකාර සංසිද්ධි නිරන්තරයෙන් අපට අහන්න දකින්න ලැබෙනවා. හොල්මන්, අවතාර වගේ දේවල් වුණත්. ඉතින් ඉහතින් කිව්ව කරුණු කාරණා එක්ක ගනිද්දී මේ දේවල් යථාර්ථයක් ද, මායාවක් ද කියන කාරණාවට ස්ථිර පිළිතුරක් දෙන්න අද දවසේ අපට තියෙන දැනුම ප්‍රමාණවත් නැහැ.

මෙන්න මේ විදියේ අපි හිතන්නට නොපෙළෙඹෙන කරුණු කාරණා රැසක් ගැන රිචඩ් තමන්ගේ පොතින් පැහැදිලි කරනවා. ජාතිය, ආගම, කුලය, සුදු කළු ආදී විවිධාකාර කරුණු කාරණා නිසා එකිනෙකට බෙදී වෙන්වී ගැටුම් ඇතිකරගන්නා මිනිසුන්ටත් ඔහුගේ පොතින් කදිම පිළිතුරක්  ලබා දෙනවා.  ඔහු පෙන්වා දෙන විදියට වැඩි කාලයක් නෙමෙයි පරම්පරා හත අටක් පස්සට ගියොත් අපිට අපේ මුතුන් මිත්තන් ගැන පුදුමාකාර දේවල් දැන හඳුනා ගන්න පුලුවන්. ඔබේ ඡායාරූපයක් උඩින් ඔබේ පියාගේ ඡායාරූපයක් තබන්න, ඊට උඩින් සීයාගේ ඡායාරූපක් තබන්න. සීයාගේ ඡායාරූපයක් උඩින් මුත්තාගේ ඡායාරූපයක් තබන්න. මේ විදියට ඔබට සොයා ගත හැකි තරම් ඉපැරණි ඡායාරූප එකිනෙක මත තබා බැලුවොත් ඔබටම පෙනේවි ඔබත්, ඒ ආදිතමයාත් අතර කොයි තරම් නම් වෙනස් මුහුණුවරක් තියෙනවා ද කියලා. ඉතින් ඔන්න ඔය විදියට ඡායාරූප ශිල්පය සොයා ගන්නටත් පෙර කාලයට ගිහින් ඒ කියන්නේ අවුරුදු මිලියන 417 ක් තරම් ඈතකට ගියොත් ඔබේ ඒ ඉපැරණිතම සීයාට මෙන්න මේ වගේ පෙනුමක් තියෙන්න ඇති කියලා රිචඩ් පෙන්වා දෙනවා.

ඔව්, ඔබ හිතුවා හරි… අවුරුදු මිලියන 417 කට කලින් හිටපු ඔබේ 185,000,000 වැනි ඉපැරණිතම සීයා මාලුවෙක්. ඒ මාලු සීයලාත්, මාලු ආච්චිලාත් අතර අභිජනනක් සිදුනොවුණා නම් අද ඔබ මේ මිහිතලය මත නැහැ. ඒත් ඔබ අහලා තියෙනවා මානව විශේෂ ගැන. අපි අයිති වෙන්නේ හෝමෝ සේපියන්ස්ට. හෝමෝ ඉරෙක්ටස් ඊට කලින් හිටිය මානව විශේෂයක්. කෙනෙකුට හිතෙන්න පුලුවන් අර කිව්ව විදියට අවුරුදු මිලියන 417 කට කලින් හිටිය මාලුවා කවදද ඔය විදියේ මිනිස් විශේෂයක් බවට පත්වු‍ණේ කියලා. ඒ කියන්නේ මුල්ම මිනිසා කවුද කියන එක. ඒකට හරියට පිළිතුරක් දෙන්න කාටවත් බැහැ. ඒක සරලව පැහැදිලි කරනවා නම් අපිට කෙලින්ම කියන්න බැහැනේ අපි අත දරු බිලිදෙක් විදියට ඉඳලා තරමක් මෝරපු දරුවෙක් බවට පත් වුණේ කවද්ද කියන එක.

ඉතින් ඔන්න ඔය විදියට අවුරුදු දශ ලක්ෂ සංඛ්‍යාත වලින් අපේ මුතුන් මිත්තන් ගැන හෙව්වොත් හරිම අපූරු තොරතුරු ටිකක් තමයි දැකගන්න ලැබෙන්නේ.

නූතන විද්‍යාවේ ඵලයක් වෙච්ච DNA මගින් අද දවසේ අපිට කියන්න පුලුවන් අපිට සමීපතම ඥාතීන් ගැන. ඒත් හරිම සිත් ඇදගන්නා තොරතුර තමයි මේ මිහිතලය මත ඉන්නා සියලුම සත්ව සහ ශාක විශේෂත්, ඔබත්, මාත් එකම මුතුන් මිත්තන්ගෙන් පැවත එනවාය කියන එක. අද දවසේ අපේ පවුල් ශාකයට සමීප හිමිකම් කියන චිම්පන්සින්, වදුරන් විතරක් නෙමෙයි, මීහරක්, තල්මසුන්, ගොලු බෙල්ලන්, ගඳපාන මල්, බැක්ටීරියා… එකී නොකී මේ හැම දෙයක්ම… ඒ කියන්නේ මේ මිහිතලයේ අපි ශාක හා සතුන් යන මේ හැම දෙයක්ම අපිත් එක්ක එකම නෑදෑ සනුහරයක් බෙදා හදා ගත්ත පිරිසක් බව රිචඩ් අපූරුවට පැහැදිලි කරනවා.

අපේ මේ ඥාති හිතමිත්‍රාදීන් ගැන කිසියම් දෙයක් ප්‍රකාශ කරන්නට පරිණාමවාදය ලොවට කියා පෑ චාල්ස් ඩාවින් උත්සාහ කළත් කිසියම් හේතුවක් නිසා ඔහුට තමාගේ අදහස කියා පාන්නට නොහැකි වූ බව රිචඩ්ගේ පොතේ ඡායාරූපයකින් පෙන්වා දෙනවා. ඩාවින් තමන්ගේ කටු සටහන් ලියපු සටහන් පොතක එක්තරා පිටුවක ඔහු මේ විදියේ පවුල් සටහනක් කුරුටු ගා එහි ඉහළින්ම I Think කියා ලියා ඇතත් ඔහුගේ දරුවෙකුගේ බාධා  කිරීමක් හෝ වෙනත් හේතුවක් නිසා එය නිම කිරීමට ඩාවින්ට නොහැකි වූ බව රිචඩ් පෙන්වා දෙනවා. මේ නිසා I Think ලෙසින් ඩාවින් සිතුවේ කුමක්ද යන්න අපට සදාකාලිකවම රහසක් වේවි කියලයි ඔහු කියන්නේ.

මිනිසුන් වන අප අතර භාෂාවන් බෙදී වෙන්වී ඇත්තේත් මේ විදියටමයි කියලයි රිචඩ් කියන්නේ. මේ වෙනස දකින්නත් අපි වැඩි දුරකට යන්න ඕනේ නැහැ. ඔබේ සීයා, එහෙමත් නැතිනම් ඔබේ මුත්තා කතා කළ බාසාව වටහා ගන්නට ඔබට ඒ තරම්ම අමාරු වෙන එකක් නැහැ. ඒත් පරම්පරා විස්සක් විසිපහක් ඈතට ගියොත් ඔබට ඒ තරම්ම ලෙහෙසි පහසු වෙන එකක් නැහැ ඒ භාෂාව වටහා ගන්න. ඔබ ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙකු නම් පරම්පරා විසි පහක් කියන්නේ 14 වැනි සියවස. ඉතින් ඒ කාලයේ හිටපු ඉංග්‍රීසි කවියෙකු වෙච්ච Geoffrey Chaucer ලියපු මේ වාක්‍යය තේරුම් ගන්න පුලුවන්ද කියලා රිඩච් තමාගේ පාඨකයන්ගෙන් අහනවා.

බැලූ බැල්මටම ඉංග්‍රීසි වගේ පෙනුනත්, තරමක් දුරට කියවා ගෙන යද්දී මේ ස්පාඤ්ඤ එහෙමත් නැතිනම් ඉතාලි බාසාවද කියලා ඔබට හිතේවි කියලා ඔහු කියනවා. ඒ වගේම මේ සටහනේ තියෙන වචන එදා දවසේ කවුරු හරි කතා කරන හැටි අහන්න ලැබුණා නම් ඔබට ඇත්තෙන්ම එය ඉංග්‍රීසි බාසාව යැයි ඔබ හිතන්නේවත් නැති වෙයි කියලයි ඔහු පෙන්වා දෙන්නේ. මේ නිසා අමිශ්‍ර ජාතියක්, අමිශ්‍ර සංස්කෘතියක් මේ මිහිතලයේ කොතැනකවත් නැහැ.

තතිව හුදෙකලාව සිටීම කොයි තරම් නම් ප්‍රබලද කියන එක හෙළි වෙන්නේ මේ කියන කාරණාව ගැඹුරින් හිතද්දීයි. ඩාවින් තමන්ගේ පරිණාමවාදයට මූලික තොරතුරු සම්පාදනය කර ගත්තේ ගැලපගොස් දූපතේ හුදෙකලාව පරිණාමය වෙච්ච ජීවීන් ආශ්‍රයෙන්. භාෂාවක් වුණත් එහෙමමයි. සෙසු ලෝකයෙන් වෙන් වෙලා හුදෙකලා වුණු දූපත්වල ව්‍යවහාර වන භාෂාව විවිධාකාර උප භාෂාවන්ට කැඩිලා වෙන වෙනම පරිණාමය වෙනවා. අපේ දූපතේ වුණත්, දකුණේ, උඩරට, මැදරට, ආදි වාසී ප්‍රදේශවල භාවිත වෙන උප භාෂාවන් එකිනෙකට වෙනස්නේ. ඒ වගේම තමයි හුදෙකලා දූපත් වල විවිධාකාර සත්ව විශේෂ පරිණාමය වෙනවා. එවැනි හුදෙකලා ප්‍රදේශවලට ආවේණික ගස් වැල්, මල් පළතුරු වගේම සත්ව විශේෂ බොහෝ වෙලාවට ලෝකයේ වෙනත් කොහේවත් දකින්නට නැත්තේ ඒ නිසයි. ඒ වගේම තමයි ගොඩබිමත්, මුහුදත් අතර ඔය විදියේ විවිධාකාර වෙනස් පරිණාමයන් සිද්ධ වෙනවා. ඒත් ලෝකය සීස්‍රයෙන්  හැකිළෙමින් යන නිසා මේ හුදෙකලා බව ක්‍රමයෙන් තුනී වී යනවා වගේම දුර්ලභ ශාක, සත්ව ප්‍රභේද වඳ වෙමින් යනවා.

මේ කෘතියෙන් රිචඩ් මතුකරන තවත් ප්‍රශ්නයක් තමයි මේ මහා විශ්වයේ සිටින එකම ජීවින් පිරිස පෘථිවියේ සිටින අප පමණක්ම ද කියන එක. අද දවසේ විද්‍යාවට අනුකූලව නිර්මාණය කරපු නවීනතම දුරදක්නයකින් අපට විශ්වයේ අප සමීපයේ තියෙන ග්‍රහලෝක නිරීක්ෂණය කරන්න පුලුවන්. එත් ඒ ග්‍රහලෝක මත ජීවය තියෙනවාදැයි නිරීක්ෂණය කරන්න අද දවසේ අපට තියෙන දුරදක්නයන් ප්‍රමාණවත් නැහැ. ඒකට එක හේතුවක් තමයි මේ ග්‍රහලෝක වලින් නිකුත් කරන්නේ තමන්ගේ තාරකාවලින් බිහිවෙන ඉතාම දුබල ආලෝකයක් පමණක් වීම. ඒත් ග්‍රහලෝකයක් තමන්ගේ තාරකාවන් වටේ භ්‍රමනය වෙද්දී එහි ඉතා කුඩා කොටසක් වඩා පැහැදිලි ආලෝකයකින් අපට බලාගන්න පුලුවන්. හරියට හඳ සූර්යයා වටා භ්‍රමනය වෙද්දී එය අපට වඩාත් සමීප වෙන මොහොතක හඳ වඩාත් විශාලව දර්ශනය වෙනවා වගේ.

අපේ මන්දාකිණියේ තියෙන තාරකා සංඛ්‍යාව බිලියන සියයක් විතර වෙනවා. ඒ වගේම තමයි විශ්වයේ තියෙන මන්දාකිණි සංඛ්‍යාවත් ඒ තරම්ම විශාලයි. ඒ කියන්නේ මන්දාකිණි බිලියන සියයක් විතර තියෙනවා. එහෙම බැලුවාම මේ සමස්තයේ එකතුව බිලියන, බිලියන දස දහසක් වගේ අති විශාල ගණනක්. ඉතින් මේ තරම් අති විශාල තාරකා සංඛ්‍යාවක් අතරින් කොයි තරම් සංඛ්‍යාවකට, අපේ හිරු වගේ ජීවී පැවැත්මට ආධාර කරන තාරකා කොයි තරම් සංඛ්‍යාවක් තියෙනවාද කියන එක අපි දන්නේ නැහැ. මේ වනවිට අපි දන්නා දැනුම අනුව අපේ නිගමණය තමයි විශ්වයේ පවතින බෙහෝ සෞර ග්‍රහ මණ්ඩල ගෑස්වලින් පිරුණු තාරකාය කියන එක. ඒ නිසා ඒවා ජීවී පැවැත්මට උදව් උපකාර නොකරන බව තමයි දැනට අපේ නිගමණය. ඒත් අපි ජීවින් කියලා කියන්නේ අපි දන්නා හදුනන වර්ගයේ ජීවීන්ට . අපිට කිසිම අදහසක් නැති වර්ගයේ ජීවීන් (පිටසක්වල ජීවීන්) ඔය විදියේ තාරකාවල ජීවත් වෙන්නේ නැහැ කියන්න අපිට ඒ නිසා කිසිම හැකියාවක් නැහැ. ඒ වගේම මේ විශ්වයේ තියෙන තාරකා අතරින් කොයි තරම් ප්‍රතිශතයක පිටසක්වල ජීවීන් ජීවත් වෙන්න ඕනද කියලා අදහසක් ගන්න ඔබට අවශ්‍යයද? ඒකේ ප්‍රතිශතය කුඩා අගයක් වෙන්න පුලුවන්. ඒත් ප්‍රතිශතය ගණනය කරන්නට ඔබ සලකා බැලිය යුතු තාරකා සංඛ්‍යාව 10,000,000,000,000,000,000,000 (එකයි බිංදු විසි දෙකක්)

කොහොම වුණත් ලෝකයේ අද බොහොමයක් දේවල් තියෙනවා අපිට තේරුම් ගන්නට බැරි. ඒ කියන්නේ ලෝකයේ ඉන්න අති විශිෂ්ටතම විද්‍යාඥයන්ටවත් පැහැදිලි කරන්නට බැරි ඒවා. ඒකෙන් අදහස් වෙන්නේ නැහැ ඒ හැම දෙයක්ම දෙවියන්ගේවත්, වෙනත් කෙනෙකුගේවත් ප්‍රාතිහාර්යයන් (SUPERNATURAL) කියලා. අපිට ඒවා තේරුම් කරලා දෙන්න තාමත් බැහැ. එච්චරයි. නිකමට හිතන්න, ලැප්ටොප් පරිගණකයක් හරි ජංගම දුරකථනයක් හරි මධ්‍යකාලීන යුගයේ හිටිය බුද්ධිමත්ම මිනිසාගේ ඇහැ ගැටුණොත් කොහොමද එයා ඒකට ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ කියලා. එයා නිසැකයෙන්ම කියයි ඒක ආශ්චර්යයක් කියලා. නැතිනම් දෙවියන්ගේ හරි ඒ විදියේ අධිභෞතික බලවේගයක ප්‍රතිපලයක් කියලා. ඒත් යුගයෙන් යුගය ඒ දැනුම අත්පත් කරගෙන අවසානයේ දී ඒ විදියේ දෙයක් නිර්මාණය කරන්නට මිනිසා පෙළඹුණේ කොහොමද කියලා අද අපට අපූරුවට විස්තර කරන්න පුලුවන් වගේම ඒ විදියේ උපකරණ අද දවසේ අපිට දැනෙන්නේ ඉතාම සරල තාක්ෂණික දේවල් විදියට. ඉතින් අද දවසේ අපට පැහැදිලි කරන්නට බැරි බොහෝ දේවල් සම්බන්ධයෙනුත් අපි අද ඉන්නේ ඒ මධ්‍යකාලීන යුගයේ මිනිසාගේ මට්ටමේම තමයි.

කාල තරණ උපකරණයකින් (Time Machine) අතීතයට යනවාය කියන එක හිතන එකත් අද අපට සිහිනයක්, ප්‍රාතිහාර්යයක්. ඒත් ඒකෙන් අදහස් වෙන්නේ නැහැ අනාගතේ දවසක එහෙම උපකරණයක් හදන්නට ඉඩක් නැහැ කියලා.  අද දවසේ ප්‍රාතිහාර්යයන් කියලා ඔබ සිතන දේවල් ගැන තරමක් ගැඹුරින් හිතුවොත් ඔබටම වැටහේවි ඔය කියන බොහොමයක් දේවල්වලට විද්‍යාත්මක පදනමක්  තියෙනවා නේද කියන එක. එකම දේ සමහර විට ඒක පැහැදිලිව විස්තර කරන්නට තරම් දැනුමක් අද දවසේ අප අත්පත් කරගෙන නැතිව ඇති. අද දවසේ ප්‍රතිහාර්යය හෙට දවසේ තාක්ෂණයයි (Today’s miracle, tomorrow’s technology) කියලා හදුන්වන්නේ ඒ නිසයි.

මේ හැම කාරණාවකින්ම පැහැදිලි වෙන්නේ ජාතිය, ආගම, දේශපාලනය, කලාව… මේ කියන කොයි කවර අංශයකදී වුණත් යථාර්ථය වටහා ගන්නට නම් අඩුම තරමින් ඒවා වටා බැදුණු මායාවක් තියෙනවාය කියන සරල අදහස ගැන වැටහීමක් වත් අපිට තියෙන්න ඕනේ. එහෙම වුණොත් දේශපාලනයේ විතරක් නෙමෙයි ඔය කියන කොයි කවර අංශයක වුණත් වහල්ලු වෙන්න අපිට සිද්ධ වෙන්නේ නැහැ. ඒකට හේතුව යථාර්ථය කියන කාරණාව හැම මොහොතකම මතුපිටින් මතුවෙලා පෙනෙන්නේ නැති හින්දා. විශිෂ්ට ලේඛකයෙකු වෙච්ච ඇල්බෙයා කැමූ වරක් කිවුව විදියට සත්‍යය කුමක්දැයි සොයා ගැනීම කියන්නේ තමන් කැමැති කුමක්දැයි සොයා ගැනීම නම් නෙමෙයි

“ අපි හැමෝම උපදින්නේ දැනුම් තේරුම් ඇතිව නෙමෙයි. ඒත් අපි උපන්ගෙයි මෝඩයෝ විදියට මිය යනවා නම් ඒකේ වැරැද්ද තියෙන්නේ වෙන කාගේවත් අතේ නෙමෙයි, අපේ අතේම තමයි ”- මෙහෙම කිව්වේ ඇමරිකානු චින්තකයෙකු වෙච්ච බෙන්ජමින් ෆ්‍රෑන්ක්ලින් (We are all born ignorant, but one must work hard to remain stupid).